Risico’s opsporen
Een paar keer per jaar worden we opgeschrikt door het nieuws dat een hardloper overlijdt tijdens een evenement. Plotselinge hartdood tijdens of direct na het sporten komt zo’n 150 tot 200 keer per jaar voor. Het overkomt niet alleen hardlopers, ook andere sporters zoals voetballers en wielrenners worden getroffen. Wanneer het jonge mensen overkomt, is in veel gevallen een aangeboren hartafwijking de oorzaak. Bij mensen boven de 35 kan een slecht functionerende hartklep of een dichtgeslibde ader de oorzaak zijn. Een aantal van deze gevallen kan worden voorkomen door sportmedisch onderzoek.

Onderzoek door een sportarts

Voor een sportmedisch onderzoek kun je een afspraak maken bij een sportmedisch adviescentrum (SMA), bij een sportarts in het ziekenhuis of een sportarts met eigen praktijk. Wij gingen naar de Topsport praktijk in de Gelderse Vallei en zijn door sportartsen Ingrid Paul en Petra Groenenboom volledig binnenste buiten gekeerd. Tijdens het onderzoek worden je lengte, gewicht en vetpercentage gemeten, er wordt bloedonderzoek gedaan en een ECG (hartfilmpje) in rust gemaakt. Daarna doe je een inspanningstest.

Bloedonderzoek

Ons bloed is onderzocht op onder andere bloedarmoede, ijzerstatus, vitamine en mineralenstatus. Ook werd er gekeken naar de balans tussen de inname van koolhydraten en eiwitten. Als dit niet in orde is kan je prestatie nadelig worden beïnvloed. Je krijgt dan advies hoe je dit kunt aanvullen of aanpassen.

Longfunctie

Je longen hebben natuurlijk een hele belangrijke functie tijdens het hardlopen. Met een blaastest wordt er gekeken of er geen longafwijkingen zijn zoals bijvoorbeeld een vernauwing van de luchtwegen wat kan passen bij astma.

Onderzoek van het bewegingsapparaat
Ook deed de sportarts verschillende testjes om ons bewegingsapparaat te onderzoeken. Dit is van belang om blessures te voorkomen. Niets is vervelender dan je voorbereiding te moeten staken door een blessure. Op basis van dit onderzoek kan de sportarts gericht advies geven om bepaalde onderdelen bijvoorbeeld sterker of mobieler te maken.

Inspanningstest
De inspanningstest doe je op een loopband of fiets. Elke minuut wordt het tempo van de band of de weerstand van de fiets opgevoerd, net zolang totdat je écht niet meer kunt. Wij hebben gekozen voor een loopbandtest (is natuurlijk sportspecifiek) met ademgasanalyse. Op basis van de resultaten van de ademgasanalyse kunnen je trainingszones nauwkeurig worden bepaald en kun je dus beter op hartslag trainen. Ook krijg je een goed beeld hoe je er conditioneel voor staat en hoe je dat zou kunnen verbeteren. Tijdens de inspanningstest wordt een ECG gemaakt om je hartactiviteit te registreren en zo eventuele ritmestoornissen of andere afwijkingen op te sporen. Veel hartziekten of hartafwijkingen zijn alleen bij extra belasting op te sporen, vandaar dat een inspanningstest zo belangrijk is.

Ademgasanalyse
Een ademgasanalyse geeft extra informatie over de werking van je hart, longen en spieren tijdens inspanning maar geeft ook veel informatie over je fitheid en conditie. Tijdens de inspanningstest krijg je een masker op die de opname en uitstoot van kooldioxide (een afvalstof die vrijkomt bij verzuring) meet.

Maximale hartslag

Je omslagpunt is de maximale hartslag die je gedurende langere tijd kan volhouden zonder te verzuren. Tijdens het hardlopen maken je spieren afvalstoffen aan, welke door je lichaam worden afgevoerd. Als de aanmaak van afvalstoffen groter is dan de afvoer ervan, raak je verzuurd. Je omslagpunt is die hartslag waarbij dit nog net in evenwicht is. Op basis van dit omslagpunt kunnen jouw persoonlijke hartslagzones voor je trainingen worden bepaald. Nadat dit omslagpunt bepaald is, mag je nog even los op de loopband. Door elke minuut dat je loopt ook de snelheid met 1 km/uur te verhogen bereik je op een gegeven moment je maximale hartslag.

Slimmer trainen met persoonlijke trainingszones
Wanneer je met een hartslagmeter traint, kun je op internet richtlijnen vinden voor algemene hartslagzones en hoe je jouw maximale hartslag ongeveer kunt bepalen. Wil je meer uit je trainingen halen, dan is het slim om op basis van je persoonlijke zones te trainen. Je persoonlijke trainingszones worden dus bepaald op basis van de resultaten van een inspanningstest met ademgasanalyse tijdens een sportmedisch onderzoek.

Loop je regelmatig lange afstanden en heb je nog nooit een sportmedisch onderzoek gedaan? Of heb je wel eens test gedaan maar is dat langer dan 5 jaar geleden? Dan is het zeker aan te bevelen om een afspraak te maken met een sportarts voor een medische check-up. Better safe than sorry!